“Beste studenten van VU studentencorps, ‘Lanx’, dank dat ik een presentatie mag geven naar aanleiding van mijn nieuwe boek. Mijn eigen studententijd in Amsterdam ligt veertig jaar achter me, het gaat snel. Dat was een roerige tijd, de Provotijd met de Maagdenhuisbezetting. We waren anti-autoritair, anarchistisch, antimonarchistisch en Marxistisch. De politiek hield ernstig rekening met ons als maatschappelijk geëngageerde groep. Wij wantrouwden iedere vorm van autoriteit. Alles ging op de schop. Het was een enorm belangrijke tijd, waar we nu nog de vruchten van plukken, hoewel die soms wrang zijn. Het marxisme ging over in cultureel marxisme, ‘identity politics’, het denken in termen van onderdrukkers en onderdrukten en gelijkheid, in plaats van gelijkgerechtigheid en gelijke kansen. De autoriteit van de kerk ging verloren. Ontkerkelijking was het gevolg. Ook de culturele sector kreeg het zwaar te verduren met de Actie Tomaat bij het toneel en Actie Notenkraker in de muziek. Studenten stonden hard op tegen hoogleraren. Er was politieke vernieuwing met de komst van D66 en Nieuw Links bij de PvdA. Hoe anders is de studentenwereld nu. Je hoort eigenlijk niets van ze, behalve als corpora in het nieuws komen wegens misdragingen. De maatschappelijke omgeving is geheel anders geworden, de studiedruk ligt veel hoger, de concurrentiestrijd is veel sterker geworden en er doemen grote gevaren op voor jullie werkgelegenheid. Daarom geef ik, als ouwe rot, een zevental adviezen. Mijn eerste advies: schakel snel. Bedenk dat na je 40ste je hersens krimpen. Zorg er dus voor dat je ruim voor je 35ste jaar weet wat je wilt en waar je goed in bent. Blijf niet te lang plakken in een functie waar je het op termijn niet in zult maken. Mijn tweede advies: positioneer! Bioloog Charles Darwin liet ons weten dat zij die zich het beste aanpassen, zullen overleven. Met de bulk kunstmatige intelligentie en robotisering op komst, verdwijnen veel hoogwaardige banen of krijgen een ander karakter. Er zal kennisconcentratie bij een bestuurlijk elite ontstaan, naast een massa witte boorden werklozen die zich tevreden moeten stellen met een basisinkomen. Bedenk ook dat grote techbedrijven als ondermeer Facebook, Google, Amazon en Alibaba de culturele sector, uitgeverij en nu ook de zorgsector in de tang nemen. Ze slopen alles wat op hun weg komt onder het mom van innovatie. Het enige wat telt is data verzamelen en verkopen om daarin een monopoliepositie verwerven. Technologen dreigen ook jullie baan overbodig te maken. Zorg dus dat je verstandig kiest, maar tracht ook je kennis te verbreden zodat je niet voor één gat bent te vangen. Mijn derde advies: kies duurzaam, want niet-duurzame bedrijven zullen op termijn niet overleven. Mijn vierde advies: kies niet per se voor een groot bedrijf. Traditionele multinaltionals hebben het moeilijk, ze zijn log, ze kunnen zich minder makkelijk aanpassen aan snel wijzigende locale veranderingen. Ze hebben meer te duchten van nationale wetgeving en ze krijgen minder fiscale ontwijkingsmogelijkheden. Overweeg na opgedane ervaring een eigen toko op te starten. Bedenk ook dat commerciële functies altijd gewenst zijn. Mijn vijfde advies is: wees zuinig. We leven in een Hosanna periode. Het gaat economisch prima, maar er zal een terugslag komen. De bubbel zal leeglopen. Zorg dat je daar niet te zeer door geraakt wordt. Mijn zesde advies is: drink niet te veel bier. Het is slecht voor je algehele gestel, maar vooral voor je hersens, waarvan je het zult moeten hebben. Ik sprak laatst een student die veel dikker was geworden. ‘Hoeveel bier drink je op een dag?’ Antwoord: ‘dertig glazen’. Dat is echt veel te veel. Mijn zevende advies tenslotte: houd onze cultuur in stand! We leven in een tijd van verwarring en verdeeldheid in het Westen. Zie de kloof tussen Republikeinen en Democraten tijdens de State of the Union. Zie ook de politieke kloof in Europa en Nederland. Jullie staan op de schouders van velen die grote offers hebben gebracht. Ons systeem, onze normen en waarden, blijken te werken. Er zijn maar weinig landen die dit evenaren. Het is niet voor niets dat velen hiernaartoe willen komen, maar die verdeeldheid moet beëindigd worden. Doe je best, het is aan jullie! Lang leve Lanx, lang leve ons allen!”